Jak kupować jajka

O jajkach mówi się dość sporo, ale nadal nie wszyscy wiedzą, jak kupować jajka i jak czytać kody na jajkach. Dzięki takiej wiedzy będziecie mogli wybrać to, co najlepsze, a jednocześnie unikniecie (niestety częstych przypadków) nieuczciwych sprzedawców.

Napiszcie, czym Wy się kierujecie, kupując jajka. :)

Jaja kurze

To właśnie o jajkach kurzych mówi się najwięcej. Pewnie mało kto wyobraża sobie kuchnię bez jajek. Ja uwielbiam jajka sadzone czy jajecznicę na śniadanie. A w zbliżającą się Wielkanoc wykorzystuje się naprawdę bardzo dużo jajek!

Wśród jajek kurzych, na szczególną uwagę zasługują jaja od kury zielononóżki. Tę rasę kur hoduje się w większości w warunkach ekologicznych, a co więcej jajka mają o ok. 30% mniej cholesterolu niż zwykłe.

O zielononóżkach opowiadał nam (na targach Natura Food 2010) przedstawiciel Gospodarstwa Rolnego Marcinowskich: „Zielononóżka jest trudną kurą do hodowli ze względu na małą nieśność jajek”. Ale poza trudnością w hodowli, posłuchaliśmy także o samych kurach i jajach – „Jeżeli chodzi o walory – jest to jajko, które nie uczula; mała zawartość cholesterolu. Kura jest bardzo wdzięczna ze względu na to, że nie można jej oszukać, czyli zamknąć w klatce. Jak się zamknie w klatce, to nie zniesie jajek. To jest szczęśliwa kurka, która żyje, jak sobie chce. A wolny wybieg i zielone łąki gwarantują, że jajeczko będzie smaczniejsze, nie trzeba też myśleć o chemikaliach (zresztą kurka tego nie przyswaja). To jest beztroskie życie takie kury i produkt dobry do spożycia dla ludzi”.

Jak czytać kody na jajkach

Jajka - jak czytać kody
Jajka – jak czytać kody

Na każdej skorupce jajka jest kod. Jego schemat jest następujący (przykład na zdjęciu obok).

X-YY-ZZZZZZZZ

Najważniejsza jest informacja X, opisująca sposób chowu kur.

  • 0 – ekologiczny
  • 1 – wolny wybieg
  • 2 – ściółkowy
  • 3 – klatkowy

Poniżej opiszę krótko, co dokładnie znaczy każdy numer.

YY to litery, które symbolizują kraj pochodzenia jaja, np. PL

ZZZZZZZZ – weterynaryjny numer, pozwalający zidentyfikować producenta.

Na ten numer składają się po dwie cyfry: kod województwa, kod powiatu, kod zakresu działalności, kod firmy w powiecie.

Jajka od szczęśliwych kur – numerki

To teraz najważniejsze oznaczenia, czyli sposób chowu kur. Najwięcej w sklepach jest jajek „trójek”, takie jajka są najtańsze, ale kurki, które je znoszą, żyją w strasznych warunkach. Dodatkowo te jajka mogą zawierać największą ilość hormonów czy antybiotyków, bo kura nie je naturalnego jedzenia, tylko jest karmiona tak, by znieść maksymalnie dużo jajek.

Najlepsze są jajka „zerówki”, a także „jedynki”. Jajka zero to jajka od szczęśliwych kurek, takich, które biegają po podwórku.

Podsumowując:

0 – jajka podchodzą od kur z hodowli ekologicznej. Czyli kury hodowane są na wolnym wybiegu, karmione są naturalnie, bez paszy. O kurach hodowanych metodą ekologiczną mówi się kury szczęśliwe.
1 – jaja pochodzą z chowu wolnowybiegowego. Takie kury siedzą na grzędach, ale mogą zawsze wyjść na wybieg na świeżym powietrzu.
2 – jaja pochodzą od kur z chowu ściółkowego. Takie kury hodowane są w ciasnych budynkach i niestety nie mają wybiegu.
3 – oznacza, że jaja pochodzą od kur z chowu klatkowego. To najtańsza i najgorsza metoda hodowli. Takie kury cierpią podczas hodowli, nie mają w ogóle przestrzeni, często obcina im się dzióbki, by nie raniły się wzajemnie.

Jajka
Jajka – te białe to jajka od kur zielononóżek

Klasa jajek

Na opakowaniu znajdziecie też informację o klasie jajek. W sklepach znajdziecie najczęściej A

  • Klasa A – świeże jajka, czyli takie, jakie znajdziecie w sklepach. Skorupka nie jest popękana, a białko – płynne i klarowne. Wysokość komory powietrznej nie powinna przekraczać 6 mm;
  • Klasa A-ekstra – to jajka najświeższe, nie starsze niż siedem dni od daty pakowania. Takie jajka są trudno dostępne w większych sklepach. Komora powietrzna nie powinna być większa niż 4 mm;
  • Klasa B – to jajka drugiej klasy. Komora powietrzna takich jaj nie powinna być większa niż 9 mm;
  • klasa C – jajka przemysłowe, niesortowane.

Wielkość

Innym ważnym symbolem jest wielkość jajka. Określa ona wagę jajka. Jajka ekologiczne są zazwyczaj mniejsze, np. rozmiar M. Jaja większe dość często są z chowu klatkowego, więc warto zwrócić na to szczególną uwagę.

  • S – jajka małe, o wadze do 53 g
  • M – jajka średnie (od 53 do 63 g)
  • L – jajka duże (od 63 do 73 g)
  • XL – jajka bardzo duże (powyżej 73 g)

Przykładowe ceny jajek

Wiadomo, że im zdrowsze jajka i od szczęśliwszej kurki, tym cena ich jest wyższa. W marketach trudno nieraz dostać jajka z numerem dwa, nie mówiąc już o zerówkach.

Kupując, nie dajcie się nabrać na to, co producenci piszą na opakowaniu. Widziałam kilka razy napis w stylu: „jajka od zadowolonych kur”, czy „ekojajka” a w środku numer 3. Najlepszym sposobem jest po prostu odczytanie numeru na jajku (zawsze można zajrzeć do opakowania). Uważajcie też na bazarkach, niestety, tam również, przysłowiowy rolnik sprzedaje „jajka ze wsi” pakowane w papierowe woreczki… tylko, że jak się przyjrzycie, to często zobaczycie numer trzy. W dodatku takie jaja są często droższe niż te w wielkich marketach.

Przykładowe ceny za jajko z danego chowu:

  • jajko od kury z chowu klatkowego (3) – ok. 0,40 gr
  • jajko od kury z chowu ściółkowego (2) – ok. 0,60 gr
  • jajko od kury z wolnego wybiegu (1) – ok. 1,10 zł
  • jajko od szczęśliwej kury (0) – ok. 1,30 zł

Ja oczywiście zachęcam do kupowania jaj od szczęśliwych kur, a jeśli cena jest zaporowa, to sięgnijcie chociażby po dwójki. A przede wszystkim czytajcie, bo można przepłacić. Wystarczy tylko zerknąć na pierwszy numer i wtedy wiecie, za co płacicie. :)

2 kwietnia 2011 r.

Paulina Stępień. Dietetyk, królowa lunchboksów, rowerzystka, kamper, mama3. Pokazuję jak żyć lepiej, jeść zdrowiej i widzieć pozytywymój Instagram.